Πέμπτη 4 Αυγούστου 2011: Μία συμπλοκή σε βιομηχανική περιοχή στο βόρειο Λονδίνο ανάμεσα στην αστυνομία και μετανάστες έχει ως αποτέλεσμα το θάνατο του 29χρονου Τζαμαϊκανού Μαρκ Ντάνγκαν. Η πλευρά των δυνάμεων ασφαλείας ισχυρίζεται ότι ο νεαρός μετανάστης αντιστάθηκε στην σύλληψή του, όμως λίγες ημέρες αργότερα ανεξάρτητη επιτροπή έρχεται να αντικρούσει τους ισχυρισμούς αυτούς, αναφέροντας ότι ο 29χρονος δε σήκωσε ποτέ όπλο κατά των αστυνομικών.
Κοινωνικό ξέσπασμα των υποβαθμισμένων περιοχών
Το περιστατικό αποτέλεσε την απαρχή μίας κοινωνικής αναταραχής, που όμοια της είχε πολλές δεκαετίες να δει η Βρετανία. Οι εικόνες θυμίζουν τις πρόσφατες αναταραχές στον αραβικό κόσμο, τα αίτια όπως αποκαλύπτονται τελικά, πάνω κάτω τα ίδια. Η φτώχεια, οι κοινωνικές ανισότητες και η ανεργία διογκώνουν την οργή των Βρετανών πολιτών και τους οδηγούν στους δρόμους.
Μαζί με ομολογουμένως πληθώρα εγκληματικών στοιχείων, καθημερινοί άνθρωποι, κάθε ηλικίας και κάθε κοινωνικού υπόβαθρου με βάση τις υποβαθμισμένες περιοχές, έρχονται αντιμέτωποι με τις αστυνομικές δυνάμεις και οι σφοδρές συγκρούσεις στέλνουν ένα προειδοποιητικό μήνυμα σε όλη την υφήλιο ότι αυτή είναι μόνο η αρχή. Εμπρησμοί αυτοκινήτων, αστυνομικών τμημάτων και κτιρίων, λεηλασίες, πλιάτσικα, κλοπές ηλεκτρονικών συσκευών μεγάλης αξίας αλλά ακόμα και ρούχων και ειδών διατροφής, επιθέσεις σε ανήμπορους και τραυματισμένους είναι μερικές μόνο από τις σκληρές εικόνες που κάνουν τον γύρο του κόσμου από τις ταραχές στην Βρετανία για 4 ολόκληρες ημέρες.
Άνθρωποι πέραν πάσης υποψίας
Τα επεισόδια εξαπλώνονται πολύ σύντομα σε άλλες πόλεις, το Μπέρμιγχαμ, το Μάντσεστερ, το Μπρίστολ και το Λίβερπουλ μπαίνουν στην διελκυστίνδα των οργισμένων πολιτών και 5 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους. Ορισμένοι σπεύδουν να κάνουν λόγο αποκλειστικά για συμμορίες εγκληματιών και κουκουλοφόρους που λυμαίνονται τα περίχωρα του Λονδίνου, όμως η αλήθεια βρίσκεται αλλού.
Οι αποκαλύψεις μιλούν για πρόσωπα πέραν πάσης υποψίας ανάμεσά τους, δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές, γονείς μαζί με τα παιδιά τους ακόμα και η κόρη Βρετανού πολυεκατομμυριούχου.
Από πού πηγάζει τόση η οργή αναρωτιούνται κάποιοι. Μα από την αγανάκτηση προφανώς της βρετανικής κοινωνίας στα σκληρά μέτρα λιτότητας, στην πολιτική ανικανότητα και τους αυθαίρετους σχεδιασμούς εις βάρος νέων ανθρώπων. Ανθρώπων που βλέπουν το μέλλον τους να χάνεται στον βωμό των όσων επιτάσσουν πλέον οι χρηματιστηριακές αγορές και οι άβουλοι πολιτικοί ηγέτες, απαντούν κάποιοι άλλοι.
Σπασμωδικές κινήσεις από κυβέρνηση και αστυνομία
Η κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπη με τη χειρότερη κρίση στους 15 μήνες θητείας της. Ακόμα και η αντιπολίτευση μοιάζει ανήμπορη να κατανοήσει τι ακριβώς συμβαίνει, κρατώντας όσο μπορεί ουδέτερη στάση. Την ίδια ώρα οι καθυστερημένες και λάθος κινήσεις της Σκότλαντ Γιάρντ προκαλούν την κατακραυγή της κοινής γνώμης.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός διακόπτει τις διακοπές του και επιστρέφει εσπευσμένα στο Λονδίνο. Η αξιοπιστία της κυβέρνησης είχε κλονιστεί εδώ και καιρό όταν γίνονταν γνωστά τα πρώτα σκληρά μέτρα λιτότητας, αύξηση στα δίδακτρα των πανεπιστημίων, μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις δημοσίων υπαλλήλων, αυξήσεις στον τομέα της υγείας, με λίγα λόγια πλήρη διάλυση του κράτους πρόνοιας.
Η νέα πρόκληση αποτελεί κρίσιμο στοίχημα για τον κυβερνητικό συνασπισμό εν όψει και των Ολυμπιακών αγώνων του 2012. Η εικόνα ενός βομβαρδισμένου κυριολεκτικά Λονδίνου εκπέμπει SOS και ο Ντέιβιντ Κάμερον απαντά με μία μεγάλη επιχείρηση καταστολής έχοντας διαρκώς συνεχείς συσκέψεις με την ειδική ομάδα αντιμετώπισης κρίσεων.
«Οι εικόνες που όλοι είδαμε είναι αηδιαστικές και όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κανείς δεν θα γλιτώσει από την ισχύ του νόμου. Αν είστε αρκετά μεγάλοι για να εγκληματείτε, είστε και αρκετά μεγάλοι για να υποστείτε την τιμωρία», είναι τα πρώτα του λόγια.
Η οργή και ο φόβος εξαπλώνονται σαν τον καρκίνο
Ο βρετανικός τύπος ρίχνει τα βέλη του προς τη μητροπολιτική αστυνομία, ενώ επισημαίνει ότι το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό έχει διαταραχθεί. Είναι αδύνατο, τονίζουν λονδρέζικες εφημερίδες, οι πολιτικοί να ζητούν περαιτέρω κοινωνική συναίνεση επιδιώκοντας συνεχώς την λιτότητα.
Πρέπει να αντιληφθούν ότι όσο πιέζουν, τόσο θα συναντούν αντίσταση και μία μεγαλύτερη θύελλα βρίσκεται προ των πυλών για όλη την Ευρώπη.
Οι αναλύσεις πολλές, άλλες τόσες οι γνώμες και οι προβλέψεις. Όλες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι οι ταραχές ξεκίνησαν από μία υποβόσκουσα αγανάκτηση και μία προφανή απέχθεια στην πολιτική υποκρισία που διακρίνεται στις μέρες μας. Δυστυχώς σε μία κοινωνία με τεράστιες κοινωνικές αντιφάσεις και ανισότητες, όπως είναι η βρετανική, βρήκαν πρόσφορο έδαφος να φωλιάσουν και να εκδηλωθούν.
Ο φόβος για τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες είναι μεγάλος, καθώς οι πολιτικές λιτότητας εξαπλώνονται όπως ο καρκίνος στην ευρωπαϊκή ήπειρο και με τον ίδιο ρυθμό εξαπλώνεται η οργή. Η ανησυχία των πολιτικών ηγετών είναι πότε θα έρθει η σειρά τους, ενώ δείγματα έχουν ήδη δοθεί με ανάλογες ταραχές στην Ελλάδα και την Ισπανία.